Odpowiedź na pytanie postawione w tytule tego artykułu, na pozór, jest oczywista.
Przyjęło się, chyba „przez zasiedzenie”, że kierownik prac geodezyjnych to osoba kierująca pracami geodezyjnymi oraz sprawująca nad nimi bezpośredni nadzór, czyli osoba o której mowa w art. 42 ust 2 pkt 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne (dalej jako ustawa). Skoro miałaby to być osoba wykonująca samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii, to na mocy art. 46 ustawy podlegałaby odpowiedzialności dyscyplinarnej za działanie wbrew przepisom art. 42 ust 3 ustawy.
To „zasiedzenie” pojęcia kierownika prac geodezyjnych jest tak silne, że komisje dyscyplinarne nie mają w tym zakresie żadnych wątpliwości i bez skrupułów nakładają kary na osoby pełniące tę funkcję. W tym miejscu pomijam za co najczęściej są karani kierownicy prac. Temat ten rozwinę w następnym artykule, w którym opiszę swoje doświadczenia wynikające z pełnienia funkcji obrońcy obwinionego.
Wracając do tematu – kto to taki kierownik prac geodezyjnych ?
Z przepisu art. 11 ust 2 ustawy wynika, że wykonawca prac geodezyjnych ma obowiązek powołania kierownika prac geodezyjnych dla prac podlegających zgłoszeniu do odpowiedniego organu Służby Geodezyjnej i Kartograficznej. Adresatem tej normy prawnej jest wykonawca prac geodezyjnych (przedsiębiorca), który może ustanowić lub zmienić kierownika prac geodezyjnych bez zbędnych formalności, wpisując w zgłoszeniu prac lub zgłoszeniu uzupełniającym imię i nazwisko oraz numer uprawnień odpowiedniej osoby.
W przeciwieństwie do np. kierownika budowy, którego funkcja wraz z wynikającymi z tego faktu prawami i obowiązkami została dokładnie opisana w Prawie budowlanym, kierownik prac geodezyjnych nigdzie nie został w naszej ustawie zdefiniowany. Nie zostały również ustawowo określone jego prawa i obowiązki. Jedynym obowiązkiem nałożonym ustawowo na kierownika prac geodezyjnych jest obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii. Brak w ustawie potwierdzenia, że kierownik prac geodezyjnych wykonuje samodzielne funkcje w zakresie kierowania i nadzorem nad wykonywanymi pracami, a przyjęcie, że jest to tożsame jest daleko posuniętą interpretacją bez żadnego poparcia w ustawie. Bo niby na jakiej podstawie można przyjąć, że kierowanie i nadzór, to zadania kierownika prac? A może pełnienie tej funkcji powinno brzmieć np. inspektor nadzoru albo nadzorca lub koordynator?
Zatem, zakładając, że ustawodawca jest racjonalny, to gdyby chciał aby kierownik prac geodezyjnych wykonywał samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii, to by to umieścił w ustawie, np. w takiej formie – wykonawca prac geodezyjnych (…) ustanawia osobę o której mowa w art. 42 ust 2 pkt 1 zwanej dalej kierownikiem prac geodezyjnych. Jako, że takiego odniesienia nie ma, to w zasadzie nie wiadomo kim jest kierownik prac i co ma w zakresie obowiązków.
Sprawa kierownika prac staje się jeszcze bardziej zagadkowa, jeśli dokona się analizy przepisów rozporządzenia z dnia 18 sierpnia 2020 r. w sprawie standardów (…).
Ma się wrażenie, że ustawodawca próbował doprecyzować pojęcie kierownika prac geodezyjnych, ale chyba nie do końca mu się to udało.
W § 2 pkt 1 rozporządzenia został zdefiniowany geodeta uprawniony jako osoba posiadająca uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii o której mowa w art. 43 ustawy. W zasadzie przepis ten oprócz uporządkowania nomenklatury, nic nowego nie wniósł.
Na zwrócenie szczególnej uwagi zasługuje przepis §2 pkt 3 tegoż rozporządzenia. Na mocy tego przepisu został zdefiniowany kierownik prac geodezyjnych. Czyli to czego zabrakło w ustawie zostało uzupełnione w rozporządzeniu. I zgodnie z tym rozporządzeniem – kierownik prac geodezyjnych, to geodeta uprawniony ustanowiony przez wykonawcę prac geodezyjnych do kierowania tymi pracami na podstawie art. 11 ust 2 ustawy.
Jednym słowem – wszystko się wyjaśniło, a w zasadzie to jeszcze bardziej ściemniło. Skoro, zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia, kierownik prac zostaje ustanowiony tylko i wyłącznie do kierowania tymi pracami, to wprost z tego wynika, że nie jest to osoba wykonująca samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii o której mowa w art. 42 ust 2 pkt 1 ustawy, gdyż osoba ta oprócz kierowania pracami geodezyjnymi dodatkowo pełni nad nimi bezpośredni nadzór. Zgodnie z ustawą czynności kierowania i nadzoru są pełnione łącznie, a nie fakultatywnie – kierowanie lub nadzorowanie. Fakt ten niezbicie dowodzi, że kierownik prac geodezyjnych o którym mowa w art. 11 ust 2 ustawy nie pełni samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii. W związku z tym, to nie do kierownika prac geodezyjnych skierowane są przepisy art. 42ust 3, co z kolei powoduje, że osoba ta nie podlega jurysdykcji art. 46 ustawy.
Podsumowanie
Kierownik prac geodezyjnych ,którego zgodnie z art. 11 ust 2 ustawy, powołuje wykonawca prac geodezyjnych dla prac podlegających zgłoszeniu do odpowiedniego organu Służby Geodezyjnej i Kartograficznej:
1. jest geodetą uprawnionym
2. kieruje pracami geodezyjnymi
3. nie pełni nad wykonywanymi pracami geodezyjnymi bezpośredniego nadzoru
4. nie wykonuje samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii o których mowa w art. 42 ust 2 ustawy
5. nie może podlegać odpowiedzialności dyscyplinarnej o której mowa w art. 46 ustawy.
Ps. Do napisania tego artykułu skłoniły mnie ostatnie doświadczenia jako obrońcy działającego przed komisjami dyscyplinarnymi.