Jak wcześniej była już mowa, NSA 3 września 2014r. w sprawie sygn. I OW 82/14 orzekł, że w sprawach odwołań od należności budżetu powiatu, jakimi niewątpliwie są wpływy z opłat za czynności geodezyjne, jest
SKO.Ostatnio jeden z Członków PTG udostępnił tekst uzasadnienia Postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 grudnia 2014r. sygn. I OW 175/14, który zamieszczam w załączniku, a który na dzień dzisiejszy nie został jeszcze opublikowany na stronach internetowych NSA. Z orzeczenia tego wynika, że w właściwym organem odwoławczym jest …
WINGiK. Oto istotny fragment tego Postanowienia:
Problematyka dotycząca formy prawnej w jakiej powinny być ustalane opłaty za udostępnianie materiałów z zasobu geodezyjnego i dokonywane czynności wywoływała w praktyce, w tym również w orzecznictwie sądów administracyjnych szereg sporów i wątpliwości. Wątpliwości te szczególnie powstały po wejściu w życie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych ( Dz.U. 2013.885 ), w sytuacji gdy równocześnie nie zmieniona została ustawa z dnia 17 maja 1989r. Prawo geodezyjne i kartograficzne.
Jednak ustawą z dnia 5 czerwca 2014r. o zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. 2014,897), która weszła w życie w dniu 12 lipca 2014r, uregulowana została problematyka dotycząca zasad ustalania i formy prawnej w jakiej pobierane są opłaty za udostępnianie materiałów z zasobu geodezyjnego. Problematyka ta jest uregulowana w art.40e i art 40f.ustawy. Zgodnie z art.40e ust.1 wysokość należnej opłaty oraz sposób jej wyliczenia utrwala się w Dokumencie Obliczenia Opłaty, w przypadku sporu dotyczącego zakresu udostępnianych materiałów zasobu lub wysokości należnej opłaty, właściwy organ Służby Geodezyjnej i Kartograficznej wydaje decyzję administracyjną ( art.40 f ust.1 ustawy).
W przedmiotowej sprawie wniosek o udostępnienie materiałów z państwowego zasobu geodezyjnego został złożony w dniu 17 lipca 2014r, a w dniu 22 lipca 2-14r. Starosta Jasielski wydał decyzje w której ustalił wysokość opłaty, jako podstawę prawną decyzji wskazał art. 60 pkt 7 ustawy o finansach publicznych w zw. z art. 7d, 40a ust. 1, 40b ust. 1, 40d, 40e ustawy - Prawo geodezyjne. Starosta wydając przedmiotową decyzję w dniu 22 lipca 2014r., nie uwzględnił tym samym zmiany stanu prawnego, która weszła w życie w dniu 12 lipca 2014r..
Mając na uwadze, że zarówno wniosek o udostępnienie materiałów z państwowego zasobu geodezyjnego, jak i decyzja ustalająca wysokość opłaty została wydana po dniu 12 lipca 2014r., w sprawie powinien mieć zastosowanie stan prawny wprowadzony ustawą zmieniającą z dnia 5 czerwca 2014r., a obowiązujący od 12 lipca 2014r. Wskazanie błędnej podstawy prawnej w decyzji nie może oznaczać, że powołany stan prawny jest podstawą rozstrzygnięcia sprawy, również organ, który wydał decyzję nie może dokonywać wyboru, czy też następnie wyjaśniać w oparciu o jaki stan prawny została wydana decyzja. W takich okolicznościach ustalenie organu właściwego do rozpoznania odwołania od decyzji starosty powinno nastąpić na podstawie stanu prawnego obowiązującego od dnia 12 lipca 2014r., czyli zgodnie z art.7b ust.2 pkt 2 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne organem tym jest Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego.
Co z tego orzeczenia wprost wynika?
Mnie zaciekawił ten ostatni fragment, tj. że od dnia 12 lipca 2014r. właściwym organem do rozpoznania odwołania od decyzji ustalającej w/w opłatę, naliczoną przez starostę w drodze decyzji, jest WINGiK, czyli zgodnie z art. 7b ust.2 pkt 2 Ustawy PGiK. Czyli jakby od 12 lipca 2014r. coś się zmieniło… Ale co się zmieniło?
Przepis art.7b ust.2 pkt 2 ustawy brzmi tak:
art.7b.
1. (…);
2. W rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego jest organem:
1) pierwszej instancji w sprawach określonych w ustawie;
2) wyższego stopnia w stosunku do organów administracji geodezyjnej i kartograficznej.
.
OK. Tyle tylko, że ten przepis nie został wprowadzony ostatnią nowelizacją ustawy (posiadam tekst PGiK z 2009 roku, gdzie ten przepis już istniał, dokładnie w tym samym brzmieniu).
Co się zatem innego zmieniło? Przecież – o co szły spore „walki” – jeżeli już wydawana była decyzja w sprawie ustalenia opłaty za czynności geodezyjne, to przecież wydawał ją ten sam STAROSTA co obecnie. Po 12 lipca zmieniło się właściwie jedynie to, że podstawą prawną do wydania decyzji były przepisy ustawy o finansach publicznych, a po 12 lipca – wprost przepisy ustawy PGiK.
Hm… To dlaczego ten sam NSA, w wyroku z 3 września stwierdził, że właściwym organem odwoławczym w sprawie opłat (które stanowią należności budżetu powiatu) jest SKO? Przepis, stanowiący że WINGiK jest organem wyższego stopnia przecież wówczas istniał. Ba… Mało tego.. Z informacji jakie uzyskałem w NSA wynika, że w kolejnej sprawie o sygn. I OW 192/14 NSA 14 stycznia 2015r. wskazał, że organem właściwym jest
SKO. Podobno sprawa dotyczyła sprawy (decyzji?) sprzed 12 lipca 2014r.
Nie rozumiem jeszcze jednego: przecież zasadą orzekania sądów administracyjnych jest to, że sądy te orzekają według stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania orzeczenia. Tutaj jest przykład: NSA w Postanowieniu z dnia 5 stycznia 2012r. sygn. I OW 127/12
http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/1805EE53F3 orzekł, że:
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4 w zw. z art. 15 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) zw. dalej P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzyga spory o właściwość między organami samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej. Rozstrzygniecie sprawy następuje według stanu prawnego obowiązującego w dniu orzekania.[//color]
Warto zauważyć, że NSA rozstrzygał
spór o właściwość. Jednakże z uwagi na to, że rozstrzyganie sporów
kompetencyjnych wynika
DOKŁADNIE z tych samych, w/w przepisów z art. 4 w zw. z art. 15 § 1 pkt 4 ustawy p.p.s.a., wydaje się być uzasadnionym twierdzenie, że rozstrzygnięcie
sporu kompetencyjnego następuje także - analogicznie -
według stanu prawnego obowiązującego w dniu orzekania.Skoro taka jest zasada, to ja pytam: co za różnica, kiedy został złożony wniosek o udostępnienie materiałów zasobu, albo kiedy wydana została decyzja ws. opłaty przez STAROSTĘ? Wcześniej decyzję wydawał STAROSTA, i teraz też STAROSTA. Wcześniej WINGiK był organem wyższego stopnia w stosunku do starosty, i teraz też WINGiK, bo akurat tutaj zmiany nie było…
Może chodzi o pojęcie „należność budżetu powiatu”? Tutaj przytaczam fragment orzeczenia NSA z 3 września 2014r.
"Pobierane opłaty za czynności geodezyjne i kartograficzne jako dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego spełniające kryterium dochodu określone w pkt 7 lub 8 art. 60 ustawy o finansach publicznych stanowią niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym, konsekwencją czego jest stosowanie do tych należności przepisu art. 61 i następnych ustawy o finansach publicznych. Zgodnie zaś z art. 61 tej ustawy, w odniesieniu do tych należności wydawane są decyzje administracyjne przez właściwe organy. Jako organ pierwszej instancji wskazano w tym wypadku wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starostę albo marszałka województwa, a jako organ odwoławczy: samorządowe kolegium odwoławcze (art. 61 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 pkt 4 ustawy o finansach publicznych).[//color]
A może po 12 lipca 2014r. opłaty za czynności geodezyjne nie stanowią już „niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym”? To w takim razie – jaka decyzja?
Pomijając powyższe, w mojej ocenie NSA się po prostu „zamotał”. Skoro miał obowiązek orzekać w stanie prawnym obowiązującym po 12 lipca 2014r., bo przecież
wszystkie omawiane w tym wątku spory kompetencyjne dotyczyły opłat, to po tej dacie wydaje się, że winny być wydawane jednolite orzeczenia. A w zasadzie, to chyba NSA powinien był nie orzekać co do istoty sprawy, ale może odrzucić albo oddalić kolejne wnioski, z uwagi na to że sprawa już została rozstrzygnięta jakimś „pierwszym” orzeczeniem NSA.
Poczekajmy zatem na uzasadnienia kolejnych wydanych postanowień NSA:
1. sygn. I OW 192/14 z dnia 14 stycznia 2015r., gdzie wskazane zostało SKO;
2. sygn. I OW 206/14 z dnia 20 stycznia 2015r., gdzie… NSA oddalił wniosek, czyli tak naprawdę to właściwy organ zostanie wskazany w tekście uzasadnienia postanowienia.
Niezły bałagan…
Pozdrawiam, Adam Wójcik.
Kontakt